Online oyun eğlencedir. Ama küçük alımlar hızlı büyüyebilir. “Sınırlı süre” etiketleri bizi acele ettirir. Günlük mini paketler “ucuz” görünür. Kozmetik ürünler cazip olur. Ganimet kutuları (loot box) sürpriz hissi yaratır. Tüm bunlar daha çok tıklamaya iter.

Birçok oyuncu haftada birkaç kez küçük ödeme yapar. Ay sonunda toplamı görünce şaşırır. Bu normaldir. Çözüm basit: plan, sınır ve net kurallar. Bu yazı bunu adım adım anlatır.

“Eğlence Bütçesi” Nasıl Kurulur?

Önce aylık net gelirine bak. Sonra temel giderleri çıkar (kira, fatura, yemek). Kalan tutardan küçük bir yüzdeyi “eğlence” için ayır. Örnek: %5–10. Oyun harcaması bu payın içinde kalmalı.

Örnek: 30.000 TL net gelirin var. %5 eğlence payı = 1.500 TL. Oyun için üst sınırın bu olur. Bu sınırı asla aşma. İstersen alt sınır da koy: “Bu ay en fazla 1.000 TL harcayacağım.”

• Gelir-giderini ayın ilk günü yaz.
• Eğlence payını tek bir “oyun cüzdanı”na aktar.
• Para bittiğinde dur. Kredi ya da borç kullanma.

Günlük/Haftalık Sınırlar

Büyük hedefi küçük adımlara böl. Aylık tavanını haftalara paylaştır. Örnek: 1.200 TL aylık sınır → haftalık 300 TL.

1. Kart/cüzdan limiti koy (bankandan veya uygulamandan).
2. Haftalık üst sınırı belirle ve not et.
3. Limite gelince “soğuma” ver: oyundan 24 saat uzak dur.

Haftalık rapor tut. Neye ne kadar harcadın, yaz. Bir sonraki hafta sınırını buna göre ayarla.

Uyarılar, Zamanlayıcılar ve Kilitler

Zaman algısı oyunda kayar. Bu normal. Bu yüzden dışarıdan kontrol ekle.

• Telefona saat başı hatırlatıcı kur.
• Oyun süren için zamanlayıcı ayarla (ör. 60 dk).
• Satın almada onay zorunlu yap. Tek tıkla ödeme kapalı kalsın.
• Zorlandığında “soğuma” (cooldown) veya “kilit” özelliğini aç.

Bu araçlar baskı değildir. Sadece “dur ve düşün” demek için vardır.

Ödeme Yöntemleri ve Güvenlik

Ödeme kısmı en kritik noktadır. Güvenlik ve kontrol aynı anda olmalı.

• Sanal kart: Düşük limitli, tek kullanımlık olabilir. Limit biterse harcama da biter.
• İki adımlı doğrulama (2FA): Her işlemde ek onay iste.
• Anlık bildirim: Banka/fintech uygulamasında bildirimleri aç.
• Tek tıkla ödeme kapalı: Her satın alma için şifre iste.

Ödeme Aracı	Limit Koyma	Anlık Bildirim	Tek Kullanımlık
Sanal Kart	Var	Var	Var
Debit Kart	Genelde Var	Var	Yok
Dijital Cüzdan	Uygulamaya Göre	Var	Değişir

Ödeme yöntemlerini karşılaştırmak ve hangi yöntemde limit/uyarı seçenekleri güçlü görmek istersen, tarafsız bir kaynak olarak ödeme yöntemleri sayfalarını da inceleyebilirsin. Bu tür rehberler, işlem hızı, ücretler ve güvenlik adımlarını sade bir dille karşılaştırır.

Çocuklar ve Aile Ayarları

Çocuklar için koruma şarttır. Aile üyeleri için de ortak kurallar açık olmalıdır.

• Her satın alma için şifre/biometrik onayı zorunlu yap.
• Yaş sınırı ve içerik filtresi aç.
• Harcama izni için ebeveyn onayı iste.

Platformlara göre hızlı bağlantılar:

• Apple: Satın alma ayarları, Aile Paylaşımı
• Google Play: Satın alımları onaylatma
• PlayStation: Aile yönetimi
• Xbox: Sorumlu oyun ve aile ayarları
• Nintendo: Ebeveyn denetimi
• Steam: Family View
• Epic Games: Ebeveyn denetimi

Gerçek Para Oyunlarıyla İlgileniyorsan…

Bazı oyuncular kozmetik ürünler yerine gerçek paranın geçtiği oyunları merak eder. Böyle durumlarda güven önce gelir. Lisans, ödeme şeffaflığı, sorumlu oyun araçları ve kullanıcı yorumları önemlidir. Kayıt olmadan önce tarafsız incelemeleri oku. Tek bir “en iyi” yoktur; sana uygun olan, bütçeni ve güvenlik ihtiyacını karşılayandır.

Bu aşamada şu adımlar işini kolaylaştırır:

• Site lisansını ve şeffaflık sayfalarını kontrol et.
• Para yatırma/çekme sürelerini ve ücretleri oku.
• Kayıp limitleri, zaman kısıtları ve “soğuma” araçları var mı, bak.
• Kullanıcı yorumlarında ödeme gecikmesi ve destek kalitesine odaklan.

Tarafsız rehber sayfalarını okuyarak karar vermek, acele ve hata riskini azaltır.

Kırmızı Bayraklar (Dikkat Sinyalleri)

• Bütçe dışına çıktın ama “nasıl olsa telafi ederim” diyorsun.
• Harcamayı gizliyor ya da borçla ödüyorsun.
• Planlamadan, sinirliyken veya uykusuzken satın alma yapıyorsun.
• Kaybı kovalamak için daha fazla para harcıyorsun.

Kısa öz-test (evet/hayır): Bu ay plan dışı harcama yaptım mı? Harcama tutarımı gizledim mi? Borçla ödedim mi? Sık sık “tek tıkla” aldım mı? Yanıtların çoğu “evet” ise hemen sınırları sıkılaştır.

Kendi Kontrol Listeni Oluştur

Aşağıdaki 10 maddeyi haftada bir kontrol et:

1. Bu ayki eğlence bütçem yazılı.
2. Haftalık üst sınırım belli.
3. Sanal kart limitim düşük.
4. Tek tıkla ödeme kapalı.
5. 2FA açık.
6. Bildirimler açık.
7. Günlük zamanlayıcı kurulu.
8. Soğuma/otomatik kilit ayarlı.
9. Haftalık harcama raporu çıkardım.
10. Gerekiyorsa yardım kaynağına başvururum.

SSS

S1: Aylık oyun bütçesi nasıl hesaplanır?

Net gelirinden temel giderleri çıkar. Kalanın %5–10’unu eğlence bütçesi yap. Oyun harcaması sadece bu pay içinden olsun.

S2: “Tek tıkla satın alma”yı nasıl kapatırım?

Hesap/mağaza ayarlarına gir. “Satın alma onayı”nı aç. Her işlemde şifre iste. 2FA’yı etkinleştir.

S3: Sanal kart güvenli mi?

Evet, limit düşük ve gerekirse tek kullanımlık olabilir. Yine de bildirimleri açık tut. Hareketleri haftalık kontrol et.

S4: Çocuğum için hangi adımları atmalıyım?

Ebeveyn denetimini aç. Yaş sınırı belirle. Satın almada her zaman parola iste. Aile bütçesi kuralını yazılı yap.

S5: Gerçek para oyunları için güvenli seçim nasıl olur?

Lisans, ödeme şeffaflığı, hızlı ve saygılı destek, sorumlu oyun araçları. Tarafsız incelemeleri okuyarak karar ver.